انفاق و نیکوکاری در آثار سعدی...
شاعران پارسی زبان با الهام از پیام های آسمانی قرآن کریم و رهنمودهای پیامبران و امامان معصوم (علیهم السّلام)، احسان، نیکی و داد و دهش را یکی از مضامین شعر و سخن خود قرار داده اند. در این میان، سعدی شیرازی، با تیزبینی خود، شعرهای زیبا و دلنشینی در فضیلت احسان و نیکوکاری سروده است:
اگر نیکی کردید، به خودتان نیکی می کنید و اگر بدی کردید، به خودتان بدی کرده اید:
اگر بد کنی، چشم نیکی مدار که هرگز نیارد گز، انگور بار
نپندارم ای در خزانِ، کِشته جو که گندم ستانی به وقت درو
نعمت و مال ماندنی نیست. بنابراین، اکنون که توان داریم، باید با نیکی و احسان، پاداش آخرت را برای خود فراهم کنیم:
کسی کوی دولت ز دنیا ببُرد که با خود نصیبی به عقبا ببرد
درون فروماندگان شاد کن ز روز فروماندگی یاد کن
نه خواهندهای بر در دیگران به شکرانه، خواهنده از در مران
آدمی باید هنگام توانگری، به فریاد دیگران برسد تا به روز درماندگی، فریادرسی داشته باشد:
تو هرگز رسیدی به فریاد کس که می خواهی امروز فریادرس؟
که بر جان ریشت نهد مرهمی؟ که دل ها ز ریشت نبالد همی
سعدی درباره نوع دوستی، نیکی و احسان به یتیمان چه زیبا سروده است:
چو بینی یتیمی سر افکنده پیش مده بوسه بر روی فرزند خویش
یتیم ار بگرید، که نازش خرد؟ و گر خشم گیرد، که بارش برد؟
به رحمت بکن آبش از دیده، پاک به شفقت بیفشانش از چهره، خاک
اگر سایه ای خود برفت از سرش تو در سایه خویشتن، پَروَرش