اکرام ایتام (1)...
کتاب خدا قرآن مجید در نزدیک به هیجده مورد، به محبت به یتیم و حفظ اموال او و تربیت و رشدش سفارش مىکند.
«... وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْیَتامى قُلْ إِصْلاحٌ لَهُمْ خَیْرٌ وَ إِنْ تُخالِطُوهُمْ فَإِخْوانُکُمْ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَأَعْنَتَکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ»«1».
و از ایتام از تو مىپرسند، بگو: صلاح اندیشى براى آنان بهتر است، و اگر با آنان معاشرت کنید بجاست چون برادران دینى شمایند، خداوند مفسد را از مصلح مىداند، اگر در امر یتیمان مىخواست به شما سخت مىگرفت، خداوند توانا و حکیم است.
«وَ آتُوا الْیَتامى أَمْوالَهُمْ وَ لا تَتَبَدَّلُوا الْخَبِیثَ بِالطَّیِّبِ وَ لا تَأْکُلُوا أَمْوالَهُمْ إِلى أَمْوالِکُمْ إِنَّهُ کانَ حُوباً کَبِیراً» «2».
اموال ایتام را پس از رسیدنشان به حد رشد و بلوغ به آنان بدهید، نامرغوب اموال خود را به مرغوب آنها تبدیل ننمایید، اموال آنان را به ضمیمهى اموال خود مخورید که این گناهى بزرگ است.
«إِنَّ الَّذِینَ یَأْکُلُونَ أَمْوالَ الْیَتامى ظُلْماً إِنَّما یَأْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَیَصْلَوْنَ سَعِیراً» «3».
آنان که اموال ایتام را به ستم مىخورند، همانا در شکم خود آتش مىخورند و به زودى عذاب جهنم را خواهند چشید.
«... وَ أَنْ تَقُومُوا لِلْیَتامى بِالْقِسْطِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِهِ عَلِیماً» «4».
دربارهى یتیمان قیام به عدالت کنید، آنچه را از خوبى انجام مىدهید همانا خداوند به آن آگاه است.
«وَ لا تَقْرَبُوا مالَ الْیَتِیمِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ حَتَّى یَبْلُغَ أَشُدَّهُ...» «5».
و به مال یتیم جز به آن صورتى که نیکوتر است نزدیک نشوید تا یتیم به حد رشدش برسد.
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمودند:
مَنْ قَبَضَ یَتیماً مِنْ بَیْنِ الْمُسْلِمینَ الى طَعامِهِ وَشَرابِهِ، ادْخَلَهُ اللَّهُ الْجَنَّةَ الْبَتَّةَ الا انْ یَعْمَلَ ذَنْباً لَایَغْفَرُ «6».
کسى که جهت خوراندن و نوشاندن، یتیمى را از میان مسلمانان برگیرد، به طور یقین خداوند او را وارد بهشت مىکند مگر اینکه گناه غیر قابل بخششى مرتکب شود.
و نیز آن حضرت فرمودند:
انَّ فِى الْجَنَّةِ داراً یُقالُ لَها دارُ الْفَرَحِ، لَایَدْخُلُها الَّا مَنْ فَرَّحَ یَتامَى المُؤمِنینَ «7».
همانا در بهشت خانهاى است که به آن خانهى خوشحالى گفته مىشود، آن را وارد نمىشود مگر کسى که ایتام مردم مؤمن را خوشحال نموده.
اتَى النَّبِىَ رَجُلٌ یَشْکُو قَسْوَةَ قَلْبِهِ، قالَ: اتُحِبُّ انْ یَلینَ قَلْبُکَ وَتُدْرِکَ حاجَتَکَ؟
ارْحَمِ الْیَتیمَ، وَامْسَحْ رَأْسَهُ، وَاطْعِمْهُ مِنْ طَعامِکَ، یَلِنْ قَلْبُکَ، وَتُدْرِکَ حاجَتَکَ «8».
مردى به محضر پیامبر شرفیاب شد و از سنگدلى شکایت کرد، حضرت فرمودند: علاقه دارى دلت نرم شود و به حاجت خود برسى؟ به یتیم مهربانى کن، دست محبت بر سر او بکش، از غذاى خود به او بخوران، دلت نرم مىشود و دست یابى به حاجتت برایت میسر مىگردد.
حضرت على علیه السلام فرمودند:
ما مِنْ مُؤمِنٍ وَلَا مُؤْمِنَةٍ یَضَعُ یَدَهُ عَلى رَأْسِ یَتیمٍ تَرَحُّماً لَهُ الّا کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ شَعْرَةٍ مَرَّتْ یَدُهُ عَلَیْهَا حَسَنَةً «9».
هیچ مرد و زن مؤمنى از روى مهربانى دست نوازش بر سر یتیم نکشد جز آنکه به هر مویى که دستش از روى آن عبور مىکند خداوند برایش حسنهاى مىنویسد.